Informatie

De Groninger Architectuurprijs is dé prijs voor goed ontwerp in de gemeente Groningen. Jaarlijks maken we aan de hand van alle inzendingen de balans van de Groninger architectuur op. Met de prijs vragen we aandacht voor de kwaliteit van de gebouwde omgeving en het belang van zorgvuldig ontwerp.

Op grond van de inzendingen bepalen een vak- en publieksjury hun winnaars: het beste nieuwe bouwwerk van Groningen. De prijzen worden uitgereikt aan de winnende teams van ontwerpers, opdrachtgevers en bouwers. We vieren dus alle betrokkenen.

De Groninger Architectuurprijs is een initiatief van de Stichting Dag van de Architectuur Groningen (DAG), GRAS en Atelier Stadsbouwmeester. Het is onderdeel van het programma van de Groninger Architectuurmaand. De Groninger Architectuurprijs is de opvolger van de Grote Groninger Gebouwenenquête die tussen 1996 en 2015 jaarlijks georganiseerd werd.

Projecten die mee willen dingen naar de Groninger Architectuurprijs dienen opgeleverd te zijn tussen grofweg 1 mei van het voorgaande jaar en 1 mei van het lopende jaar. De projecten moeten binnen de gemeentegrens van Groningen liggen. Groot of klein, woningbouw of kantoor, school of bedrijfspand, brug of tunnel, transformatie of herbestemming: alles kan. Ook projecten op het vlak van landschapsarchitectuur, stedenbouw en interieur zijn welkom.

In principe staat het iedereen vrij om projecten in te dienen. Het maakt dus niet uit of je zelf als ontwerper, opdrachtgevers, bouwer of adviseur betrokken bent. Ben je onder de indruk van het werk van een collega, of heb je een project gezien in de gemeente dat niet misstaat tussen de inzendingen? Laat het ons dan zeker weten. Daarnaast scouten de initiatiefnemers van de Groninger Architectuurprijs ook zelf. Zo proberen we ieder jaar een zo compleet mogelijk overzicht te geven van 'de nieuwe oogst'.

Vanaf het moment dat de oproep uitgaat tot de uiterlijke aanleverdatum worden de inzendingen gedeeld op de site van de Groninger Architectuurprijs. In principe komen alle aangedragen projecten online. Zo geven we een representatieve dwarsdoorsnede van de jaarlijkse bouwproductie. Wel houden de initiatiefnemers het recht om projecten niet mee te nemen. Zo moeten alle bouwwerken in ieder geval door kunnen gaan voor architectuur met een grote of kleine a. Hoe mooi het konijnenhok dus ook is dat je afgelopen jaar in je tuin timmerde: de kans is klein dat die een plekje tussen de inzendingen krijgt.

Belangrijk is ook dat ieder project gerealiseerd dient te zijn binnen de kaders van de verstrekte omgevingsvergunning. Verder dient sprake te zijn van de volwaardige betrokkenheid van een ontwerper die ingeschreven staat in het Nederlands architectenregister of een buitenlandse equivalent daarvan. Uitzonderingen zijn mogelijk. Daarover beslissen de initiatiefnemers van de Groninger Architectuurprijs.

Wanneer je een project indient en kans wil maken op de juryprijzen, voorzie ons dan meteen van de juiste informatie: van een leesbare projectomschrijving tot een aantal hoogwaardige foto’s en tekeningen. Op basis hiervan zal de vakjury de genomineerden bepalen. We ontvangen graag de volgende zaken:

Een overzicht van de meest relevante projectgegevens:

• Projectnaam

• Ontwerper

• Opdrachtgever

• Aannemer/bouwer

Ten minste 10 foto’s in hoge resolutie, zowel binnen- als buitenkant (.jpg) met naam betrokken fotograaf.

Plattegronden, schetsen, doorsneden en aanzichten in één pdf.

Een projecttekst van ca. 1000 woorden in Microsoft Word, Pages of OpenOffice Writer en in ieder geval voorzien van de volgende inhoud:

• Relatie met context, zowel historische als huidige

• Materialisering

• Openbare ruimte

• Klimaatadaptieve opgaven

• Maatschappelijke opgaven

Tips en projecten konden tot 8 augustus 2025 worden gemaild naar mail@groningerarchitectuurmaand.nl.

Ieder jaar stellen de Stichting DAG, GRAS en Atelier Stadsbouwmeester een vakjury samen of laten deze samenstellen door een collega-instelling en/of gemeente elders in het land. De vakjury bestaat uit minimaal drie personen. Ze zijn onafhankelijk en goed in staat om op basis van gedegen kennis op het vlak van architectuur, ontwerp en project- dan wel stadsontwikkeling een oordeel te vellen over de oogst van dat jaar. De juryleden komen altijd van buiten Groningen.

Op grond van het ingezonden materiaal bepaalt de vakjury een paar weken voor de prijsuitreiking de genomineerden. Het aantal genomineerden bedraagt minimaal acht projecten. De vakjury bepaalt zelf de criteria waarop geselecteerd wordt. Daarbij behoudt de vakjury het recht om tot op de dag van het jurybezoek nog maximaal twee inzendingen toe te voegen aan de lijst met genomineerden. Met deze wildcards kan zij bijvoorbeeld nog inspelen op goed scorende projecten binnen de online stemming.

In de week van de prijsuitreiking bezoekt de vakjury alle genomineerde projecten. Dat doen zij samen met een vertegenwoordiging van de initiatiefnemers die waar nodig informatie over de context kan verstrekken. In de beoordeling komen zowel interieur als exterieur aan de orde en er wordt gekeken naar de samenhang tussen groen, openbare ruimte en gebouw. Secretarieel en organisatorisch wordt de vakjury ondersteund door de Stichting DAG, GRAS en Atelier Stadsbouwmeester.

Op grond van de bevindingen tijdens het bezoek komt de jury tot een oordeel. Ze bepalen hun nummers 1, 2 en 3 en motiveren dit in een juryrapport. De bevindingen worden door de jury mondeling toegelicht tijdens de prijsuitreiking. Daarnaast verschijnt een juryrapport waarin de juryleden een toelichting geven op de nominaties. In het juryrapport vragen we de jury ook te reflecteren op de totale oogst en de staat van het Groninger architectuurklimaat.

De vakjury heeft de mogelijkheid om naast een nummer 1, 2 en 3 ook de speciale Boumaprijs uit te reiken. Deze prijs wordt alleen uitgereikt aan projecten van uitmuntende kwaliteit . Ze zijn exceptioneel, niet alleen op de schaal van de gemeente Groningen. Winnaars van de Boumaprijs hebben een uitstraling op de schaal van heel Nederland of zelfs (ver) daarbuiten. De nummer 1 van de vakjury kan tevens de winnaar van de Boumaprijs zijn, maar dat hoeft niet. Het is ieder jaar weer de vraag of de Boumaprijs uitgaat of niet.

Normaal gesproken gaat de Boumaprijs naar de ontwerper van het 'uitmuntende project'. Daarnaast heeft de jury de vrijheid de Boumaprijs uit te reiken aan een persoon of instelling die een overtuigende en waardevolle impuls gegeven heeft (of nog altijd geeft) aan de Groninger bouwcultuur. De winnaar van de Boumaprijs behoudt de prijs tot er een troonopvolger is. Het kan dus heel goed zijn dat de Boumaprijs een aantal jaren in bezit blijft van dezelfde ontwerper, persoon of instelling.

De Boumaprijs bestaat uit een kledingstuk, knipogend naar een hermelijnen Koningsmantel, gemaakt door kunstenaar-designer Lambert Kamps. Insteek is dat de oude koning steeds de nieuwe kroont en de mantel overgeeft. De Boumaprijs is vernoemd naar de Groninger architect Siebe Jan Bouma (1899 - 1959) die verantwoordelijk is voor een indrukwekkend oeuvre in de stad Groningen.

Jeroen de Willigen, voormalig Stadsbouwmeester van Groningen, was in 2020 de eerste winnaar van de Boumaprijs. In 2024 is de Boumaprijs uitgereikt aan Peter Michiel Schaap, directeur-bestuurder bij GRAS.

De publieksjury bestaat uit zes bewoners met belangstelling voor de gebouwde omgeving van Groningen. De jury is een dwarsdoorsnede van de Groningse bevolking. Ze gaan op dezelfde dag als de vakjury langs de genomineerde projecten. Dit gebeurt onder begeleiding van twee ervaren en onafhankelijke gidsen die waar en indien gewenst een toelichting kunnen geven en vragen kunnen beantwoorden.

Net als de vakjury heeft de publieksjury de mogelijkheid op tot op de dag van de rondgang nog maximaal twee projecten toe te voegen aan de lijst van te bezoeken inzendingen. Met deze wildcards kan ingespeeld worden op de actuele stand van zaken binnen de online stemming of kan de publieksjury op eigen initiatief projecten toevoegen.

Om tot een goed oordeel te kunnen komen, krijgen alle leden van de publieksjury vooraf inzicht in hetzelfde materiaal op grond waarvan de vakjury haar nominaties bepaalde: de ingezonden foto's, tekeningen, plattegronden en projectteksten. Net als bij de vakjury komen bij de publieksjury interieur en exterieur aan de orde.

Aansluitend op de tour langs de genomineerden bepalen de leden van de publieksjury hun winnaars. Hoe zij dat doen, en op grond van welke criteria: dat is aan de juryleden. Net als de vakjury, legt de publieksjury haar bevindingen vast in een juryrapport.

Vanaf maandag 8 september 2025 12.00 uur kun je op deze site een maand lang stemmen op je favoriete nieuwe gebouw. Stemmen kan op alle ingezonden projecten voor de Groninger Architectuurprijs, dus ook op de projecten die niet door de vakjury worden genomineerd. Het best scorende project wordt benoemd ėn gelauwerd tijdens de prijsuitreiking van de Groninger Architectuurprijs, alwaar ook de winnaars van de vak- en publieksjury bekend worden gemaakt.

De Groninger Architectuurmaand is een initiatief van Stichting Dag van de Architectuur Groningen (DAG), GRAS en het Atelier Stadsbouwmeester van de gemeente Groningen. Het bestuur van de Stichting DAG bestaat uit Ronald Koekoek, Peter Michiel Schaap, AnneMarie Snoekc-Schönfeld, Marcel Jeuring, Marnix van der Scheer, Erik Dorsman, Rob Brink en Theo Bosma.

Je kan contact met ons opnemen via mail@groningerarchitectuurmaand.nl

Den Haag is dit jaar onze Groninger Architectuurmaand partnerstad. Dat betekent dat zij in 2025 de vakjury samenstellen voor de Groninger Architectuurprijs. De regie is hier in handen van Architectuurcentrum Den Haag, Platform STAD. De vakjury bepaalt de genomineerden, de winnaars van de vakjuryprijs en mogelijk ook de winnaar van de prestigieuze Boumaprijs. De vakjury 2025 bestaat uit:

• Dorte Kristensen, architect en partner bij Atelier PRO architekten;

• Richard Koek, stedenbouwkundige en landschapsarchitect bij Gemeente Den Haag;

• Bregit Jansen, architectuurhistoricus en bestuurssecretaris Haag Wonen;

• Froukje van de Klundert, stedenbouwkundig ontwerper en architect bij PosadMaxwan;

• Edward van Dongen, directeur identiteit en vernieuwing bij ERA Contour B.V.

De publieksjury van de Groninger Architectuurprijs 2025 bestaat uit:

• Willemijn van de Walle

• Jan ten Brummelhuis

• Melanie Brilstra

• Martien de Vries