Groninger Architectuurmaand

Universitair Centrum Psychiatrie

2e prijs vakjury, 1e prijs publieksjury

Drie uitgangspunten spelen een centrale rol in het ontwerp van Atelier PRO en Vakwerk Architecten voor de nieuwe afdeling psychiatrie van het Universitair Medisch Centrum Groningen: wakker worden met de zon, omringd worden door betekenisvolle ruimtes en zoveel mogelijk normaliteit ervaren. Naast zorg moesten ook onderwijs en onderzoek er een plek krijgen. Daarbij was het belangrijk dat patiënten zo min mogelijk het gevoel hebben dat ze in een psychiatrisch ziekenhuis verblijven en in verbinding blijven met de maatschappij.

Ontwerp
Atelier PRO, Vakwerk Architecten
Opdracht
UMCG
Bouw
BAM, Trebbe Bouw BV, Engie, Pieters Bouwtechniek
Jaar
2024
Locatie
Hanzeplein, Groningen
Fotograaf
Eva Bloem, Egbert de Boer

Het nieuwe Universitair Centrum Psychiatrie (UCP) vervangt verouderde huisvesting uit de jaren zestig die niet meer voldeed aan de zorgvraag en is onderdeel van de vernieuwingsoperatie ‘UMCG bouwt.’ Het bestaat uit een poliklinisch entreegebouw met therapie- en onderzoeksruimtes, en een kliniek voor dagbehandeling- en patiëntenkamers, die verbonden zijn door twee kloostergangen rond een groene binnentuin. 

In het UCP 'volgt' het daglicht de patiënten de hele dag door, en sluit zo aan bij hun bioritme: de patiëntenkamers liggen op het oosten zodat mensen wakker worden met de zon, de woonkamers hebben licht in de middag en avond, en er is een overvloed aan natuurlijk licht in de gangen. Centraal in het gebouw ligt de ruim opgezette groene binnentuin. Het gebouw probeert zo min mogelijk de uitstraling van een ziekenhuis te hebben. Zo hebben alle ruimtes gordijnen, is er gekozen voor vast meubilair en zijn de vensterbanken in de patiëntenkamers breed genoeg voor ‘rooming-in’, waardoor gezinsleden kunnen blijven logeren, een unicum in de psychiatrische zorg. Het nieuwe UCP voelt daardoor meer als ‘thuis’ dan als een psychiatrische instelling.

Er is ook ruimte voor onderzoek en onderwijs. Om mensen de beste diagnostiek en behandeling te kunnen geven, speelt wetenschappelijk onderzoek immers een belangrijke rol; door kennisontwikkeling en de praktijk hand in hand te laten gaan, kan de prognose van psychiatrische patiënten aanzienlijk worden verbeterd. 

Het gebouw, ca. 15.500 m2 groot, is zo opgezet dat de functies in de toekomst makkelijk veranderd kunnen worden. In het ontwerp is rekening gehouden met flexibiliteit, uitbreidbaarheid en aardbevingsbestendigheid.